Ustalmy od razu: do tej pory pompa ciepła i fotowoltaika to było bardzo dobre połączenie. Bez problemu udawało się tak zaprojektować oba systemy, żeby produkcja energii elektrycznej przez fotowoltaikę pokrywała się ze zużyciem energii zarówno przez pompę ciepła, jak i na bieżące potrzeby mieszkańców posesji. Po zmianie systemu rozliczeń (z net-meteringu na net-biling) dobór pompy ciepła i fotowoltaiki będzie dużo bardziej skomplikowany, ale także w systemie rozliczeń bez opustów, na warunkach obowiązujących od roku 2022, połączenie pompa ciepła + instalacja PV będzie opłacalne.
Pompa ciepła + fotowoltaika = maksymalna autokonsumpcja
Współpraca fotowoltaiki z pompą ciepła pozwoli wydatnie zwiększać autokonsumpcję, która jest jednym z kluczowych czynników przesądzających o tym, że prosumenci stracą jak najmniej na przejściu z net-meteringu na net-biling.
Decydując się na duet fotowoltaika i pompa ciepła, mamy do czynienia z dwoma ekologicznymi instalacjami: fotowoltaika produkuje zieloną energię elektryczną z energii promieniowania słonecznego, a pompa ciepła wykorzystuje tę zieloną energię do podgrzewania ciepłej wody użytkowej (prąd potrzebny jest do wspierania zachodzących w pompie ciepła procesów termodynamicznych). Pompa ciepła nie produkuje energii - w procesie przetwarzania energii pierwotnej (pochodzącej z gruntu, wody lub powietrza) i dostarczania jej do instalacji grzewczej, wykorzystuje jedynie zasilanie prądem elektrycznym, który może pochodzić właśnie z instalacji fotowoltaicznej.
Koszt inwestycji w duet pompa ciepła i fotowoltaika
Mimo iż wielu Polaków wciąż uznaje, że pompa ciepła to nowa technologia, która wiąże się z wieloma wątpliwościami, sprzedaż pomp stale rośnie, a rok 2021 zakończył się rekordem sprzedażowym. Wzrost rynku w tym sektorze sięgnął 80-90% i Polska wyrasta na trzeci rynek pod względem sprzedaży pomp ciepła w Europie (zaraz po Francji i Niemczech). Mało tego: jak podaje PORT PC (
Polska Organizacja Rozwoju Technologii pomp Ciepła) w nowych budynkach jednorodzinnych, szczególnie w obszarach miejskich i podmiejskich, pompy ciepła stały się technologią pierwszego wyboru.
Dla domu o powierzchni do 200 m2, w którym mieszkają 4 osoby, całkowity nakład inwestycyjny w pompę ciepła mieści się w granicach 25-35 tysięcy PLN. Z kolei koszt inwestycji w pompę ciepła z fotowoltaiką to kwota rzędu 55 000 - 80 000 PLN.
Jeśli podejmujemy decyzję o zakupie i montażu pompy ciepła oraz instalacji fotowoltaicznej jako samodzielnych inwestycji, ich cena może wydawać się zaporowa. Jeśli jednak zakupy są jednym z elementów całego kosztorysu związanego z budową nowego domu, sprawa wygląda zupełnie inaczej, a rachunki za ogrzewanie od samego początku są znacząco niższe, niż w przypadku konwencjonalnych rozwiązań grzewczych.
Dofinansowanie do pompy ciepła i fotowoltaiki - aktualizacja 2023
W związku z dużym i stale rosnącym zainteresowaniem pompami ciepła, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej rozpocznie wdrażanie programu "Moje ciepło". Ma on być skierowany do właścicieli bądź współwłaścicieli tylko i wyłącznie nowo budowanych domów jednorodzinnych i dotyczyć będzie zakupu oraz instalacji pomp ciepła w nowych budynkach. W programie „Moje Ciepło” będzie można zrefundować koszty kwalifikowane poniesione od 01.01.2021 roku. Formą wsparcia udzielanego w ramach programu ma być dotacja do 30% kosztów kwalifikowanych w zależności od rodzaju zastosowanej pompy ciepła:
- w przypadku powietrznej pompy ciepła będzie to maksymalnie 7.000 PLN
- w przypadku gruntowej pompy ciepła będzie to maksymalnie 21.000 PLN
Budżet programu “Moje Ciepło” to 600 mln zł pochodzących z Funduszu Modernizacyjnego.
Oczywiście z uwagi na fakt, że pompy ciepła, podobnie jak systemy fotowoltaiczne, to ekologiczne rozwiązania energetyczne, możemy otrzymać na nie dofinansowanie ze źródeł, które obejmują obydwa rodzaje instalacji, np:
- Program „Czyste Powietrze” - dla inwestycji, w skład której wchodzą pompa ciepła z mikroinstalacją fotowoltaiczną dofinansowanie może wynosić maksymalnie 30 000 PLN
- Dofinansowania z NFOŚiGW – Program „Agroenergia”
- PROW – dla rolników, ewentualnie przedsiębiorstw rolnych (UWAGA: 16. 11, 2021 Rada Ministrów przyjęła wczoraj projekt ustawy przedłużający Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2021-2022. Do Polski trafi z tego tytułu 3,2 mld euro. Ustawa, która przewiduje także ułatwienia dla rolników, została już wniesiona do Sejmu)
- Regionalne Programy Operacyjne (RPO)
- Lokalne programy antysmogowe
- Fundusz Termomodernizacji i Remontów (FTiR) Banku Gospodarstwa Krajowego
W przypadku zakupu pompy ciepła i fotowoltaiki dla zasiedziałego domu, który zamierzamy remontować, możemy skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej na dotychczas obowiązujących zasadach.
EDIT:
W ramach programu Mój Prąd 5.0 w 2023 roku przewidziano rozszerzenie dofinansowań o
dopłaty do pomp ciepła i kolektorów słonecznych. To znamienne poszerzenie programu, mające na celu kompleksowe wsparcie przekształcania budynku jednorodzinnego w niskoemisyjny i efektywny energetycznie dom. Dofinansowanie do pomp ciepła wyniesie nawet do 28,000 złotych, zależnie od typu pompy.
Założeniem programu Mój Prąd jest wsparcie osób fizycznych w produkcji energii elektrycznej na własne potrzeby. W ramach dofinansowania można otrzymać wsparcie dla pomp ciepła typu powietrze-woda, pomp ciepła do c.w.u. z zasobnikiem lub pomp ciepła do c.w.u. z zintegrowanym zasobnikiem. Ważne jest, aby wybrać urządzenia spełniające wymogi programu, zarówno pod kątem rodzaju, jak i jakości.
Warto podkreślić, że program Mój Prąd 5.0 przewiduje dofinansowania nie tylko dla fotowoltaiki, ale również dla systemów zwiększających autokonsumpcję energii poprzez magazynowanie ciepła. W praktyce oznacza to, że można uzyskać dodatkowe wsparcie finansowe na zakup i instalację różnych typów pomp ciepła i kolektorów słonecznych.
Podsumowanie
Także po nowelizacji Ustawy o OZE połączenie pompa ciepła + instalacja PV będzie opłacalne. Według wielu analityków zlikwidowanie systemu opustów nie powstrzyma rozwoju branży PV, a współpraca fotowoltaiki z pompą ciepła pozwoli w takich samych warunkach zwiększać autokonsumpcję.
Zobacz także:
Pompa ciepła bez fotowoltaiki - czy to się opłaca?